Mity HR. Część 4. Jak efektywnie odpocząć od pracy?

Sezon wakacyjny, jaki się właśnie rozpoczął, to idealny moment na zaplanowanie sobie wypoczynku od pracy. Dla osób zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę, sprawa jest prosta – korzystamy z urlopu wypoczynkowego. 🙂 W zależności od stażu pracy przysługuje nam 20 lub 26 dni urlopu w roku.

Z definicji urlop wypoczynkowy to czas przeznaczony na regenerację sił i odpoczynek od obowiązków służbowych. Prawo do urlopu jest niezbywalne i należy z niego skorzystać w tzw. „naturze”, czyli fizycznie na nim być. Z psychologicznego punktu widzenia urlop powinien być jak najdłuższy, aby pracownik miał wystarczająco dużo czasu na naładowanie akumulatorów, a w konsekwencji siłę i motywację do dalszej efektywnej pracy na rzecz swojego pracodawcy.

14 dni ciągłego wypoczynku

Zgodnie z art. 162. Kodeksu pracy „na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych”. Co to oznacza w praktyce?

Kodeks pracy reguluje w tej sytuacji konieczność ze strony pracodawcy, aby na etapie planów urlopowych, zadbać, żeby pracownicy mogli z tego prawa skorzystać. Prawo to ma teoretycznie wymusić zarówno na pracodawcy jak i pracowniku minimalny czas ciągłego odpoczynku od pracy. Powołując się na badania psychologów wiemy, że dopiero w drugim tygodniu urlopu organizm i mózg człowieka jest w stanie efektywnie odpocząć (nie myśleć o pracy).

Czy jest to obowiązek?

Urlop jest przywilejem, a nie obowiązkiem dla pracownika. Oznacza to, że jeżeli na jego wniosek urlop wypoczynkowy zostanie podzielony na części krótsze niż 14 dni (wliczając dni wolne od pracy, a wiec dni wypoczynku, nie urlopu), zapisy art. 162 K.P. należy traktować jedynie jako wskazówkę, a nie jako wykładnię prawa. Inaczej interpretowałoby się ten przepis, gdyby sytuację odwrócić i to pracodawca zmuszałby pracownika do podziału urlopu na krótsze części.

Pamiętajmy, że wykroczenia przeciwko prawom pracownika (zgodnie z art. 282 kodeksu pracy), podlegają karze grzywny od 1000zł do 30000zł.

Kiedy nie obowiązuje konieczność udzielenia 14 dni wypoczynku ciągiem?

Istnieje wyjątek od reguły, kiedy umowa z pracownikiem została podpisana lub rozwiązana w ciągu roku kalendarzowego. Dotyczy to sytuacji gdzie wyliczamy urlop wypoczynkowy z proporcji i wymiar pozostały do wykorzystania jest mniejszy niż wspomniane 14 dni.

Ekwiwalent urlopowy.

Kolejnym wyjątkiem od zasady niezbywalności prawa do urlopu i konieczności wykorzystania go w „naturze”, jest moment rozwiązania umowy o pracę. Tylko wówczas dopuszcza się wypłacenie ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany wymiar urlopu wypoczynkowego.

Tym miłym akcentem życzę Wam udanych wakacji. Tych dłuższych, jak i krótszych. 🙂